Psychiater ontdekt meerwaarde van inzetten eigen ervaring
Collega’s met ervaringsdeskundigheid spelen een belangrijke rol in het normaliseren van psychische klachten en tegengaan van stigma. En cliënten ervaren hoop, herkenning en gelijkwaardigheid wanneer eigen ervaringen worden ingezet binnen de ggz. Hoewel veel mensen in hun leven zelf te maken krijgen met psychische klachten, waarbij zorgprofessionals ook nog een verhoogd risico lopen, komt het nog maar weinig voor dat zij open zijn over hun kwetsbaarheid en ervaringen. Wij vinden het belangrijk dat er collega’s zijn die hun eigen ervaringen inzetten tijdens de behandeling van onze cliënten. Deze kennis is een waardevolle aanvulling op de wetenschappelijke en professionele kennis.
Kirsten Hoogerheide is kinder- en jeugdpsychiater bij Youz en vertelt over haar ontwikkeling tot psychiater met ervaringsdeskundigheid. “Als psychiater word je vaak gezien als kapitein van het schip. Anderen zijn gewend om op je te kunnen bouwen en hebben bepaalde verwachtingen van je. Zo word je ook opgeleid: als professional die zijn kwetsbare kant voor zichzelf bewaart. Sommige mensen schrikken als je in de rol van psychiater aangeeft dat het je even te veel wordt. Maar misschien kan een kapitein ook juist wel een betere kapitein worden na flinke stormen getrotseerd te hebben.”
Kirsten is al jaren psychiater en gaat op persoonlijk vlak een verandering door, doordat ze zelf geconfronteerd werd met psychische klachten en daarvoor een intensief behandeltraject in ging. Ze geeft aan dat ze merkt dat dit een enorme invloed heeft op haar werk als psychiater. Naar collega’s toe is zij open over de transitie die zij doormaakt en ontvangt daar veel begripvolle reacties op.
Ontwikkeling
Parnassia Groep werkt aan de ontwikkeling van (het inzetten van) ervaringsdeskundigheid. Door het aanbieden van cursussen en intervisiegroepen willen we meer kennis en ervaringen delen. Kirsten maakt dankbaar gebruik van deze kansen zodat zij in de toekomst leert haar ervaringen constructief in te zetten, zowel in de spreekkamer als in contact met collega’s.
Kirsten is overtuigd van het belang van het tonen en inzetten van de menselijke kant: “Vroeger liet ik weinig van mezelf zien in mijn rol als psychiater, maar ik merk dat het cliëntencontact vaak beter loopt wanneer ik meer mezelf ben en iets persoonlijks deel.” Bijvoorbeeld dat ze katten heeft, of dat ze soms ook moeite heeft om zich ertoe te zetten om te gaan sporten. Ze is zich meer bewust om naar ‘de gehele mens’ te kijken en niet alleen naar de klachten en oplossingen. De laatste tijd deelt ze soms ook in de spreekkamer iets over haar eigen kwetsbaarheid en proces, wanneer ze inschat dat dit van meerwaarde is. Ook hierop zijn de reacties positief.
Je bent niet zomaar ervaringsdeskundig, dat is een proces, waarbij timing heel belangrijk is
Toen Kirsten als psychiater begon, had ervaringsdeskundigheid nog geen naam. “Nu staat alle media er vol mee. We kunnen er niet meer omheen.” In de toekomst hoopt Kirsten dat steeds meer zorgprofessionals hun ervaringskennis gaan inzetten: “Iedereen heeft ervaringen die het waard zijn om gedeeld te worden! Ik kijk uit naar alles wat ik nog ga leren. Hoe mooi is het als ik straks mijn wetenschappelijke kennis met ervaringskennis kan combineren. Ik ben niet alleen psychiater, ook gewoon mens.”