Nicole Muller: 'Kinderen verwoorden dingen op een simpele manier'

Muller legt uit dat bijvoorbeeld kinderen uit adoptie- of pleeggezinnen vaak worstelen met de vraag bij wie ze horen. “Een kind kan zich bijvoorbeeld alleen voelen en zich terugtrekken in een fantasiewereld. Ook kan er zich een gedragsprobleem voordoen. Wat je vaak ziet bij kinderen met gedrags- of emotionele problemen, is dat deze kinderen moeite hebben met mentaliseren: ze kunnen zichzelf en anderen niet goed zien in termen van gevoelens, wensen, gedachten en emoties. “Het is vaak logisch dat er op het gedrag van zo’n kind wordt gereageerd. Veel liever probeer je te doorgronden waarom je bepaald gedrag ziet. Mijn visie is dan ook dat de focus altijd moet liggen op het onderliggende probleem en dat we overeenstemming bereiken tussen de ouders, het kind en de therapeut over het behandelmotto. Bij MBKT gebeurt dat en wordt er in kindertaal samengevat wat de bedoeling is van de therapie. Alle neuzen moeten één kant op.”

Ook ouders in therapie

“Waar voorheen alleen kinderen in therapie gingen, krijgen ouders bij MKBT nu evenveel therapie als het kind. Kinderen profiteren enorm van dit nieuwe model”, vertelt Muller. “We werken toe naar een veilige relatie en het vergroten van de mogelijkheden om te kunnen. Het betrekken van ouders is daarbij onmisbaar.”

De eerste sessie is met het héle gezin. Daarna krijgen zowel ouders als het kind drie individuele diagnostiek sessies. Na deze sessies volgt het adviesgesprek en kan de behandeling (12 sessies, per module, die drie keer kunnen worden herhaalt, dus maximaal 36 sessies) starten. Tijdens het gehele traject werken we veel samen met scholen en docenten, want je ziet dat die samenwerking het proces naar verbetering vaak versnelt.

Wat je ziet is dat problemen met mentaliseren verwant zijn aan problemen met aandachtsregulatie, impulscontrole en emotieregulatie. Vooral bij stressvolle gebeurtenissen. Met MBKT proberen we dit proces weer op gang te krijgen.

Primeur

Muller ontwikkelde dit model in samenwerking met vier andere internationale therapeuten en schreef hier in 2017 een Engelstalig boek over: ‘Mentalization-based Treatment for Children: A Time-limited Approach’.

Het idee kwam tot stand door een initiatief van het Anna Freud National Centre for Children and Families in Londen, waarbij acht specialisten op het gebied van kindertherapie bij elkaar zijn gebracht in een soort van denktank. “Vijf van hen, waaronder ik, hebben aan de hand hiervan een boek geschreven.”

Het boek is een primeur, omdat er voor het eerst een klinische inleiding tot het gebruik van deze aanpak bij kinderen van vijf tot en met twaalf jaar oud is uitgebracht. “Het gaat hierbij om kinderen met hechtingsproblematiek en/of trauma, maar het werkt ook goed bij gedragsstoornissen of angst- en depressieklachten”, zegt de therapeut.

Beter aanbod

Muller vervolgt dat ze door deze aanpak een kwalitatief beter aanbod hebben ontwikkeld voor de moeilijkste doelgroep. “Vroeger duurde zo’n therapietraject wel drie jaar, maar met de huidige ziekteverzekering is dat niet meer te betalen. Het bestaande model inkorten terwijl de basis behouden blijft, blijkt goed te werken.”

Een ander voordeel is dat er bij Youz over de hele linie Mentaliseren Bevorderende Therapie wordt ingezet. “Er zijn varianten voor adolescenten en volwassenen, waardoor de hele behandellijn overeenkomt en we bij gezinstherapie, ouderbegeleiding en het adolescentenaanbod dezelfde visie hebben en elkaar kunnen begrijpen als team. We komen iedere week een uur bijeen om te reflecteren en het plaatje van diverse casussen te begrijpen. Het is dus ook een mooi samenwerkingstraject met collega’s.”

Onderzoek

Dat het model in verschillende culturen kan worden toegepast, blijkt uit het feit dat het boek volgende maand in het Japans wordt uitgebracht. Vandaar dat Muller vorige maand nog in Japan was. Het boek is al vertaald in het Italiaans en Spaans.

De volgende stap is dat het model wordt gestaafd door wetenschappelijk onderzoek en wordt onderbouwd met cijfers. Het is de bedoeling dat dit onderzoek volgend jaar wordt gestart. Momenteel wordt er gewerkt aan de voorbereiding van dit onderzoek. Het model is nu ‘practice-based’, oftewel gebaseerd op het huidige beste bewijsmateriaal uit het praktijkveld.

Nicole Muller is psychotherapeut, gezinstherapeut en supervisor opgeleid door Fonagy en Target. Zij is sinds 2011 werkzaam bij Youz in Den Haag en werkt met kinderen, adolescenten en hun gezinnen vanuit een MBT-kader. Ze heeft hierover diverse artikelen geschreven en spreekt hierover regelmatig op (inter)nationale congressen.