Ervaringen van onze collega’s
Benieuwd hoe het écht is om te werken bij Youz? Laat je inspireren door de verhalen van onze collega’s! Op deze pagina delen zij hun persoonlijke ervaringen: van de eerste werkdag tot bijzondere momenten in de zorg, van professionele groei tot de mooie samenwerking binnen onze teams.
Of je nu overweegt om bij ons te solliciteren of gewoon nieuwsgierig bent naar het werk in de kind- en jeugd ggz: deze verhalen geven je een inkijkje in het dagelijks leven bij Youz. Ontdek hoe onze collega’s bijdragen aan de mentale gezondheid van jongeren én hoe zij zichzelf blijven ontwikkelen in een betekenisvolle werkomgeving.
'Respect voor het ouderschap, altijd'
Gezinspoli: samenwerken aan herstel voor het hele gezin
"Genderdysforie raakt niet alleen het kind, maar het hele gezin."
Een échte oefenomgeving in de behandelkamer met Virtual Reality
Werken met de allerkleinsten
Wil jij het verschil maken?
Achter elk verhaal over werk schuilt een persoonlijke reis – vol uitdagingen, groei en veerkracht. Niet alleen voor de persoon zelf, maar vaak ook voor de mensen om hen heen. Daarom zijn we altijd op zoek naar betrokken zorgprofessionals die willen bijdragen aan begeleiding en ondersteuning die écht het verschil maakt.
Lees hieronder enkele verhalen uit de praktijk per functie:
GZ-psycholoog Vera Schmidt biedt gezinnen in crisis perspectief
Vera Schmidt werkt als GZ-psycholoog op de Spoedpoli van Youz in Rijnmond, waar ondanks de coronacrisis intakes grotendeels doorlopen. “In deze tijd zien we dat de stress voor sommige jongeren in eerste instantie afneemt omdat jongeren sociaal minder hoeven en ze zich kunnen isoleren, maar op de langere termijn neemt de problematiek weer toe. De somberheid neemt toe, de zelfstudie lukt onvoldoende en de spanningen binnen het gezin groeien. Dan neemt ook het risico op zelfverwoning en suïcidaliteit weer toe“. “Bijvoorbeeld ouders moeten thuis werken met drie kleine kinderen die ze thuisonderwijs moeten geven en dan hebben ze ook nog een depressieve puber op zolder zitten. Zo maar één voorbeeld van jongeren en hun gezin die we hier momenteel zien.”
Spoedketen Jeugd Rijnmond
De Spoedpoli bestaat sinds 2018 en is gevestigd aan de Lupinestraat in Capelle aan de IJssel. Deze poli is een onderdeel van de spoedketen die bestaat uit: de Spoedpoli, IBT Jeugd en de Spoeddeeltijd. “We bieden binnen de Spoedpoli heel specifieke poliklinische zorg aan jongeren tussen 6 en 18 jaar die in crisis zijn. De meeste van de jongeren die we zien zijn overigens tussen 12 en 18 jaar oud. Meestal zijn ze nog nergens in behandeling en worden voor de huisarts of het wijkteam aangemeld met ernstige klachten zoals somberheid in combinatie met suïcidaliteit, automutilatie of psychotische decompensatie waardoor ze niet kunnen wachten op de reguliere zorg. De spoedpoli biedt hen een traject van 6 weken waarin we de klachten en onderliggende problematiek zo goed als mogelijk in kaart brengen en stabiliseren dmv diagnostiek en behandeling.”
IBT
“Indien nodig zetten we het intensief thuisbehandelteam jeugd in zodat we opname kunnen voorkomen. Wij hebben een aantal keer per week contact met de cliënt en het gezin, maar zij kunnen dagelijks – ook in het weekend contact hebben. Overigens kan IBT ook ingezet worden door een reguliere poli van Youz.”
Deeltijd
“Jongeren bieden we aan vaardigheden te leren die crisis hanterend zijn. Hoe ga je met je crisismoment om? Wat kun je doen? Hoe ga je met je emoties om? In twee dagdelen per week gaan we in een groep en individueel met de jongeren aan de slag, we doen dit met een combinatie van cognitieve en vak therapie.”
Alleen samen mogelijk
“Het meest essentiële van mijn werk is het samenwerken met mijn collega’s. Ik ben echt onderdeel van een team en daarom hier zo goed om mijn plek. Een casus draag je samen. Ouderbegeleiding, individuele contacten met de jongere en de medicatie die de psychiater geeft, is nauw op elkaar afgestemd. Vanwege de crisisgevoeligheid wisselt dat wat nodig is soms dagelijks en dat betekent dat we korte lijnen hebben en snel schakelen. Het in de hectiek zoeken naar oplossingen, vooruitdenken en snel handelen, past me heel goed. Hier werken we met groep collega’s die er niet van terugdeinzen van spoed, maar met juist met veel plezier ermee aan de slag gaan.”
Verscheidenheid aan beelden
“Elke casus is heel anders; van stevige gezinsproblematiek waarin we nauw schakelen met jeugdzorg, tot een niet onderkende ontwikkelingsstoornis; alles komt voorbij. Onze focus ligt op herkennen en onderzoeken van de onderliggende problematiek van de huidige aanmeldklachten zoals depressie en suïcidaliteit.”
Focus op wat moet
“Steeds bekijken we wat we binnen de 6 weken de prioriteit heeft en wat later kan. We beginnen vaak met de basis; individuele contacten, contact maken, zicht krijgen op de binnenwereld en de klachten. Aanvullende onderzoeken zoals een psychiatrisch onderzoek, een ontwikkelingsanamnese en een beeld van het systeem waarin de jongeren opgroeit. We kunnen hier van alles, maar focussen daarbij ook op het hervinden van stabiliteit. Zodat als alles weer wat duidelijker en rustiger is, de jongere zijn of haar behandeling op een reguliere poli kan vervolgen.”
Perspectief bieden
“Gezinnen en jongeren zijn bij binnenkomst vaak radeloos en heel erg geschrokken. Als een kind in crisis is, is het hele gezin in crisis. Als je dan ergens komt waar ze direct en met een duidelijk beleid met je aan de slag gaan geeft dat vertrouwen. Voor de meeste jongeren is hun probleem uitzichtloos, maar we geven ze uitleg en perspectief. Samen gaan we aan de slag en daarmee verhelpen en voorkomen we herhaling.”
GZ-psycholoog Vibeke Pronk is tevens ervaringsdeskundige
Vibeke Pronk is GZ-psycholoog en ervaringsdeskundige op de Zilvermeeuw, een gesloten afdeling voor adolescenten in Den Haag. Zij heeft in haar verleden zeer moeilijke perioden gekend. Hoewel zij ervaringsdeskundige is, heeft zij haar cliënten naar eigen zeggen nooit willen 'lastigvallen' met haar verhaal. Veel liever helpt ze hen te bouwen aan hun leven vanuit haar professie als GZ-psycholoog. Ook heeft ze lang het gevoel gehad er nog niet helemaal klaar voor te zijn. Sinds een aantal jaar is dat anders. Zowel richting collega’s als in therapie met de jongeren is ze nu heel open over haar ervaringen. “Ik begrijp de jongeren op een andere manier. Daar ligt mijn passie en daar wil ik graag iets mee. Dat heb ik heel lang niet gewild en gekund, maar nu ben ik daar klaar voor. En ik zie dat het een goede uitwerking kan hebben.”
"We zijn een afdeling met KIB-status (klinische intensieve behandeling red.). Als niemand meer raad weet met de situatie van een jongere komen ze bij ons. Ik zie jongeren die uit een hele complexe situatie komen, vaak al op heel veel plekken in zorg zijn geweest of zelfs van crisis naar crisis leven."
Vibeke is individueel behandelaar van de vijf meiden die op dit moment opgenomen zijn. "Naast individuele gesprekken geef ik groepstherapieën met MBT (Mentalization Based Treatment) als basis van de behandeling. MBT leert de meiden hun eigen gevoel beter herkennen en na te denken over wat zij precies voelen en wat een ander mogelijk voelt en wil. Ik geef sociale vaardigheidstraining, denk mee met het multidisciplinaire team over het beleid van de sociotherapeuten en begeleid cliënten ambulant die dusdanig zijn hersteld dat ze niet meer de intensieve begeleiding van bijvoorbeeld de Zilvermeeuw nodig hebben. Ook heb ik samen met de beeldend therapeut de Beeldende therapie en emotieregulatietraining, afgekort BERT ontwikkeld, waar ik zelf aan mee doe."
Door diepe dalen naar hoopvolle toekomst
“Als het lukt om traumabehandeling te starten op de klinische afdeling – en dat is vaak moeilijk voor de meiden want het brengt vaak veel naar boven - bereik je de grootste successen. Samen gaan we dan door dat hele heftige begin heen, maar je ziet gewoon de ruimte in die hoofden komen waardoor ze door kunnen, trots op zichzelf kunnen zijn en zelfs uiteindelijk echt klaar zijn om de afdeling te verlaten.
“De meesten hebben heel lang de tijd nodig om de moed te vinden om hun leven weer op te pakken en uiteindelijk weer naar school te gaan en vriendschappen te sluiten. Hoewel de een veel meer tijd nodig heeft dan de ander zie je dat ze tijdens de opname en het ambulante vervolgtraject voldoende geleerd hebben om verder te kunnen en soms verrassend goed hun leven weer oppakken. De meiden verlaten de Zilvermeeuw als ze bijvoorbeeld voldoende gestabiliseerd zijn om verder te kunnen op een andere afdeling, beschermde woonvorm of de afdeling waar ze vandaan kwamen. De overgang kan dan best groot zijn en daarom proberen we ze dan wel nog internsief ambulant te begeleiden.”
“Mijn ervaringsdeskundigheid zorgt er voor dat ik nooit iemand als hopeloos geval beschouw, maar positief en vol vertrouwen de behandeling en toekomst aan ga.”
Mijn wens voor de ggz over 10 jaar?
“Wat me weleens frustreert is dat de zorg stagneert doordat je soms wel een half jaar bezig bent om een goede vervolgplek voor de jongere te vinden. We kunnen echt wel bedenken wat de jongere nodig heeft als zij de afdeling verlaat, maar soms is dat er gewoon niet. Vanwege leeftijd, indicatie, problematiek, schijven en bureaucratie kunnen we de jongere dan niet de ultieme oplossing bieden. Tegelijkertijd ben ik ook blij dat we ze in ieder geval tijdelijk een plek als deze hebben kunnen bieden.”
Vibeke Pronk
Vibeke werkt sinds 2004 bij Youz, voorheen De Jutters. Ze is opgeleid als verpleegkundige en is later psychologie gaan studeren. Ze heeft eerst als stagiaire en daarna als GZ-psycholoog op diverse ambulante afdelingen met verschillende problematiek en ook met jongere kinderen gewerkt. Het in klinische setting zetten van kleine stapjes met deze complexe doelgroep vindt Vibeke een uitdaging die ze altijd met veel vertrouwen aan gaat.
Kinder- en jeugdpsycholoog Angela werkt vanuit haar woonkamer
Genderdysforie is niet alleen voor het kind of de jongere zelf vaak een hele opgave, maar ook voor ouders en broers en zussen. Veel ouders hebben vragen over hoe zij hun kind het beste kunnen begeleiden in hun ontwikkeling. Deze kinderen en hun gezinnen kunnen terecht bij de genderpoli van Youz Zaandam, waar kinder-en jeugdpsychiater en psychotherapeut Alex Kolman met een team van collega’s kinderen van vier tot begin twintig jaar uit het hele land behandelt.
Net als bij ieder ander kunnen psychische problemen zich ook voordoen bij kinderen en jongeren met gendervragen. We weten echter dat deze kinderen en jongeren vaker problemen ontwikkelen dan anderen en met name zien we vaak stemmingsstoornissen en een weinig positief zelfgevoel; mag ik er wel zijn, want ik ben anders? Veel kinderen beschrijven zich nergens bij te horen voelen. Een geboren jongetje, zich meisje voelend, kiest in de klas voor de ‘meisjeshoek’ en krijgt te horen dat dat niet de bedoeling is. Dan valt zo’n kind stil, gaat huilen en begrijpt het niet. Deze kinderen worden vaak op heel jonge leeftijd al geconfronteerd met het feit dat hun innerlijke beleving niet overeenkomt met wat mensen van buitenaf waarnemen.
Vaak worden de kinderen aangemeld aan het eind van de basisschool/begin middelbare school, als vanwege de puberteit hun lichaam gaat veranderen in een door hen niet gewenste richting. Iets dat heel onprettig voelt. Ze keren zich soms sterk naar binnen, trekken zich terug, worden somber en gaan automutileren of worden ronduit suïcidaal. Deze kinderen zijn zo bezig met zichzelf dat ze zich minder kunnen richten op allerlei sociale interacties. Zij komen dan regelmatig sociaal onhandig over waardoor bijvoorbeeld ten onrechte eerder gedacht wordt aan een autistische component. Opvallend is echter wel het grote aantal kinderen dat naast genderdysfore gevoelens ook ASS kenmerken heeft. Uit onderzoek blijkt ook dat deze stoornissen veel vaker voorkomen dan statistisch te verwachten is. Het bestaan van een rigide denkpatroon en sterke fascinaties kunnen de diagnostiek flink bemoeilijken.
Vooringenomen hulpverleners
Als kinderen en jongeren gendervraagstukken hebben, worden zij via hun huisarts vaak aangemeld bij de genderkliniek van het VU medisch centrum in Amsterdam. Of zij zoeken eerst pedagogische en psychologische hulp in hun eigen woonomgeving. Bij de genderkliniek hebben ze echter een lange wachtlijst en de psychologen daar doen weliswaar onderzoek naar de genderdyforie, maar hebben geen tijd voor een uitgebreide zoektocht die nuttig en vaak ook nodig is naar de genderidentiteit van het kind of de jongere. Helaas blijkt dat veel collega’s in het veld vaak handelingsverlegen zijn als het gaat om genderidentiteitsvraagstukken. Deze kinderen worden dan vaak na korte of al langere tijd naar ons team doorverwezen.
“Onze genderpoli is vier jaar geleden ontstaan vanuit de fusie met Transvisie Zorg. In de opbouwfase van ons team hebben wij enorm kunnen profiteren van de uitgebreide kennis en ervaringsdeskundigheid van de collega’s van Transvisie Zorg – die zelf transgender zijn. Voor een team dat zich specialiseert in deze doelgroep is dat naar mijn idee echt een voorwaarde voor succes. Zonder dat je er erg in hebt, blijk je namelijk ook als hulpverlener vooringenomen ideeën te hebben. Op een subtiele manier hebben we intervisie gehad van deze ervaringsdeskundigen. Hoe spreek je bijvoorbeeld iemand aan bij ophalen uit de wachtkamer? Op papier kan iemand heel anders overkomen dan degene die je ziet in de wachtkamer. Hoe werkt dat dan? Soms is het kind al veel verder en wil het graag met het nieuwe geslacht of de ‘nieuwe voornaam’ worden aangesproken, terwijl ouders daar nog niet aan toe zijn. We gaan daar voorzichtig mee om en proberen in de gesprekken altijd rekening te houden met de specifieke omstandigheden in het gezin voortkomend uit bijvoorbeeld hun cultuur en/of geloof en dit zo veel mogelijk te bespreken.
Werkwijze van de genderpoli
In onze diagnostische fase proberen we uit te zoeken welke genderidentiteitsvraagstukken er zijn. Maar we kijken ook naar het bestaan van eventuele andere psychische problemen, juist omdat we weten dat deze vaker voorkomen bij deze groep kinderen. Omdat kinderen en jongeren soms ver weg wonen, moeten we altijd naar de veiligheid kijken. Wanneer er sprake is van suïcidaliteit of ernstig teruggetrokken gedrag kunnen we dit kind niet veilig behandelen op zo’n grote afstand en moeten we dus met de verwijzer en het gezin zorgen voor behandeling bij de lokale jeugd-ggz voor deze problematiek. Daarna of daarnaast kunnen ze bij ons komen voor de problematiek rondom de gendervraagstukken en hier individuele - of gezinsgesprekken hebben of meedoen aan de gespreksgroepen die we hebben voor kinderen en jongeren vanaf zes jaar. Wij focussen ons met name op de genderproblematiek.
Op ontdekkingstocht in hun gevoelswereld
Met de kinderen en jongeren wordt uitvoerig besproken hoe zij zichzelf zien en beleven en wat zij eventueel zouden willen laten veranderen. Ik voer vaak zeer interessante gespreken met de kinderen, waar ik altijd weer van leer. Hoe zij er naar kijken, wat zij ervaren. Wij weten het ook niet, zijn samen met hen op ontdekkingstocht in hun gevoelswereld. Nadrukkelijk laten we weten dat wij geen indicatie stellen voor de eventuele lichamelijke behandeling met puberteitsremmers, crosshormonen of operaties. Dat gebeurt zorgvuldig in het VUmc (en binnenkort ook in Nijmegen).
Wij helpen hen om zo goed mogelijk te weten wie zij zijn en wat zij willen om dit goed te kunnen verwoorden.We hebben nog veel te leren. Ik wil iedereen meegeven vooral niet te dogmatisch te zijn in het man – vrouw zijn. Die strikte stellingname kan de persoonlijke ontwikkeling van een jongere hinderen. Gun kinderen de ruimte te ontdekken wie ze zijn, hoe ze zich dan ook willen kleden of noemen.
Orthopedagoog Inger-Elze ziet haar patiënten alleen online
Orthopedagoog Inger-Elze de Langen behandelt onder anderen jongeren met de diagnose autisme, ADHD en angst- en stemmingsproblematiek en hun ouders. Haar expertise is autisme in combinatie met andere diagnoses. Meestal verzorgt zij groepsbehandelingen en soms individuele. Inger-Elzes uitvalsbasis? Een locatie waar je niet snel komt met bus of tram, maar wel met een internetverbinding en een linkje: Youz online. Ze behandelt alleen nog maar online en zou niet meer zo snel terug willen naar een fysieke behandellocatie.
"Mijn omgeving is online. En dat is voor mij heel normaal. Je hebt bij Youz online een behandelruimte en een bibliotheek. M’n koffie moet ik wel zelf zetten. Dat doe ik thuis of op kantoor in Rotterdam. Ik zie mijn cliënten nooit face-to-face. Ja, volgende week dinsdag voor het eerst sinds een paar jaar. Maar dat is omdat er meerdere partijen betrokken zijn: het wijkteam, de ouders. Het was eigenlijk alleen het wijkteam dat de sessie liever face-to-face wilde, anders hadden we ook deze online laten plaatsvinden."
Online klik met je cliënten
Een van de behandelingen die Inger-Elze verzorgt is cognitieve gedragstherapie voor jongeren met stemmingsproblematiek. “Onze behandelingen moeten natuurlijk geschikt zijn voor een online omgeving. Bij Youz is er een project team dat in samenwerking met zorgpad-experts bestaande behandelingen geschikt maakt voor interactieve online sessies. Bij de behandeling voor stemmingsproblematiek is er een module samengesteld op basis van behandelingen die we onder andere bij depressie toepassen. Wat je ziet is dat er geen papier meer nodig is, huiswerk in dezelfde omgeving te vinden is als waar de behandeling plaatsvindt én dat je eigenlijk veel meer verschillende mogelijkheden hebt om de interactie aan te gaan. De behandeling bij stemmingsproblematiek doe ik nu nog individueel, omdat deze nog niet zo lang geleden geschikt is gemaakt voor de online omgeving. Ik wil kijken wat de individuele effecten zijn, voordat we overstappen op de groepsbehandeling. De somberheid neemt nooit direct af, maar ik zie nu al een stukje bewustwording van het feit dat iemand zich bijvoorbeeld niet de hele dag slecht voelt. Ik moet zeggen dat ik een fijne klik heb met mijn cliënten, dus dat gaat erg goed en vind ik heel belangrijk. Je zit met elkaar in een nieuwe omgeving, dus het is zaak dat je ze prettig laat voelen. Ik werk graag met menselijke termen en probeer vakjargon zoveel mogelijk te mijden. Als je als behandelaar eerlijk bent over jezelf en laat zien dat je gewoon mensen bent onder elkaar, dan ontstaat er vanzelf een dynamiek waarin cliënten ook steeds opener worden. Wat je in de spreekkamer kan, kan je ook online. Ik hoor mezelf nog zeggen ”ik weet niet of dat iets voor mij is, zo’n online behandelomgeving.” Maar daar ben ik op teruggekomen. Sterker nog: ik zou ook een stukje diagnostiek online willen doen."
Samenwerken met kliniek
"Doordat je in zo’n online omgeving werkt, zie je hele handige samenwerkingsverbanden ontstaan. Ik denk bijvoorbeeld aan een jongen die in een kliniek is opgenomen. De behandeling vindt plaats bij mij. Deze jongen hoeft (en kan) de deur niet uit, niemand hoeft te verplaatsen en ik sta los van de omgeving van de kliniek. Dat geeft een mooie wisselwerking: ik geef de opdracht om bijvoorbeeld aan de slag te gaan met zijn dagstructuur en hij pakt dat samen met zijn begeleiding in de kliniek op. Cliënten hebben steeds meer door dat een behandeling in een online omgeving even goed werkt. Per doelgroep verschilt dat. Over de doelgroep met stemmingsproblematiek durf ik natuurlijk nog niet zoveel te zeggen, maar zéker bij jongeren en kinderen met autisme kan ik beter aansluiten bij de huidige belevingswereld en daardoor zijn deze kinderen/jongeren soms beter bereikbaar als het om digitale behandeling gaat. Kinderen en jongeren die iedere week compleet uitgeput de behandelkamer uitliepen hebben nu geen last meer van de prikkels van het reizen, de wachtkamer, het plannen en de mensen. Ze houden energie over. Moeders met drie kinderen, die het bijna niet konden bolwerken naar onze locatie te komen, volgen nu rustig vanuit huis een psycho-educatietraining over de problematiek van hun kind. Dat heeft direct invloed op hoe men thuis met elkaar omgaat en dat komt vaak ten goede van de sfeer".
Digitale mindset
"Mijn cliënten kunnen behoorlijk vergeetachtig zijn. Er is geen sprake van onwil, maar vaak merk je dat de negatieve gevoelens hun geheugen overheersen. Als je iemand in het kader van de behandeling vraagt hoe hij of zij zich van de week voelde, dan is dat te lang geleden om er nog een juist antwoord op te geven. In de beleving van mijn cliënten hebben ze bijvoorbeeld een week achter de rug waarin ze zich alleen maar slecht hebben gevoeld. Echter, als je op regelmatige basis je cliënten laat registeren hoe ze zich voelen, dan zie je dat er ook blije momenten zijn. Op deze manier kun je heel goed herleiden welke situatie ervoor zorgt dat iemand zich naar voelt of juist heel goed. Ik geef mijn cliënten dan ook de opdracht op dagelijkse basis hun telefoon erbij te pakken en even weer te geven hoe ze zich voelen. Ze gebruiken hiervoor een handig appje. Tijdens de behandelingen pakken we dat overzicht er dan samen bij. Afgelopen week was er een meisje dat zich goed voelde en ineens heel erg naar. Wat voorheen onverklaarbaar zou zijn was nu in kaart gebracht: ze had een slecht cijfer gekregen op school."
Wat Inger-Elze een mooie stap zou vinden voor de toekomst is dat je online ook outreachend te werk kunt gaan. Dus op het moment dat een cliënt in een nare of angstige situatie zit dat we precies op dat moment met de behandeling aan de slag kunnen. “Wij worden dan het oortje dat je influistert welke stappen je moet zetten om je rustig en prettig te voelen.”
Sociotherapeut Pieter Karman: 'Intensief contact is mooi en waardevol'
Pieter Karman werkt als sociotherapeut en verpleegkundige tijdelijk op afdeling de Zilvermeeuw, waar het belangrijk is om het vertrouwen te winnen van jongeren met ernstige psychiatrische problematiek binnen de gesloten klinische behandelafdeling. Deze jongeren, die vanwege hun complexe persoonlijkheids- en hechtingsproblemen een jarenlange geschiedenis in de hulpverlening kennen en zijn vastgelopen in hun behandeling elders, stabiliseren onder de intensieve begeleiding en behandeling van het Zilvermeeuwteam.
Afdeling de Zilvermeeuw heeft een KIB-status (Klinieken intensieve behandeling). Dat betekent dat deze Haagse afdeling klinische overname of verpleegkundige consultatie biedt als een behandeling in een reguliere ggz-kliniek is vastgelopen of dreigt vast te lopen. Dit kan verschillende oorzaken hebben: denk aan ernstige gedragsproblemen of agressie, of zeer complexe psychiatrische problematiek met co morbiditeit. Het gevolg is vaak een problematische omgang tussen de cliënt en het behandelteam. Behandeling is dan niet goed meer mogelijk.
“Deze meiden hebben moeite om langdurige relaties aan te gaan en kunnen moeilijk met spanningen om gaan. Dat uiten ze door conflicten met anderen op te zoeken, zichzelf te beschadigen en zich continu in contact met anderen niet gezien voelen. En dat heeft vaak te maken met het feit mogelijk niet aan kunnen sluiten op hun emotionele behoeftes vanuit eigen beperkingen of ervaringen van ouders.”
Eigen gevoel (her)kennen
Op de Zilvermeeuw wordt groepsbehandeling gegeven. Hiervoor is het belangrijk dat de groep zoveel mogelijk bij elkaar is en dat er zoveel mogelijk jongeren deelnemen aan de therapie. Het is vaak een uitdaging om alle jongeren in therapie te krijgen met een dusdanige spanning dat ze goed deel kunnen nemen. Door middel van MBT (Mentalization Based Treatment red.) leren de jongeren hun eigen gevoel beter herkennen en na te denken over wat zij precies voelen en wat een ander mogelijk voelt en wil. Zij moeten wennen aan deze methode, maar al snel zie je dat het hen helpt. “Samen zetten we hele kleine stapjes vooruit.” En dat vraagt geduld van het team. De jongeren delen vaste momenten op de afdeling. “Tijdens de dagopening staan we stil bij hoe de dag er uitziet en wat die dag hun doelen zijn. We zien elkaar tijdens eetmomenten en bij een kopje thee.”
“Formeel draag ik vanuit mijn vak de verantwoordelijkheid voor het verpleegtechnisch handelen. Maar dat vind ik niet het belangrijkste. Belangrijker vind ik dat ik mede verantwoordelijk ben voor het leefklimaat op de afdeling en daarmee de veiligheid van collega’s en jongeren. En dat is best weleens een uitdaging op een afdeling als deze, waarin agressie, zelfbeschadiging en suïcidepogingen regelmatig voorkomen. Gerichte agressie van een cliënt doen me zeker wat. Dan helpt praten, met collega’s en thuis. Sporten en hardlopen heb ik echt nodig om me te kunnen ontspannen.”
Waakhond
“Op deze afdeling bieden we voor sommige jongeren één-op-één zorg. Dat betekent dat we met deze jongere een dagprogramma maken en we de hele dag met diegene meedraaien; je vraagt of iemand gespannen is, kijkt hoe iemand er bij zit en probeert spanning vroegtijdig in de kiem te smoren maar dat lukt niet altijd. Natuurlijk wordt deze intensieve begeleiding weleens als benauwend ervaren, maar sommigen vinden het ook prettig. Nu hebben we een meisje dat heel suïcidaal is, en dan voel ik me wel een soort waakhond. Dat merk ik ook aan haar. Maar ik kan het ook heel mooi en waardevol vinden om zo intensief contact te hebben.”
“Helaas is het niet zo dat ze nooit meer in crisis zijn als ze de Zilvermeeuw na 6 tot 9 maanden verlaten. Daar is hun problematiek te zwaar voor. Deze meiden gaan vaak niet naar huis na hun behandeling, maar door naar begeleid wonen of terug naar afdeling waar ze vandaan komen. Het blijft onzeker hoe hun toekomst eruit gaat zien.”
Gelijkwaardigheid tussen hulpverlener en cliënt
“Mijn wens voor de ggz voor over 10 jaar? Dat we minder beheersen en minder in een strafcultuur werken, maar dat er veel meer gelijkwaardigheid is tussen hulpverleners en cliënten. En natuurlijk dat we veel meer samenwerken met ervaringsdeskundigen, wat ik ontzettend waardevol vind in en voor een team.”
Pieter Karman
Pieter werkt sinds 2008 bij Youz. Tijdens zijn opleiding HBO verpleegkunde wilde hij eigenlijk in de neonatologie werken. Toen dat niet lukte gaf hij bij zijn opleiding aan met kinderen te willen werken, maar niet per se psychiatrie. In Kenia hoorde hij tijdens een stage dat hij een stageplek bij de toenmalige De Jutters kreeg op de gesloten afdeling Stern voor een jaar. Die kans heeft hij met beide handen aangegrepen. Na die tijd is hij bij de Albatros gaan werken, de afdeling voor klinische psychotherapie die sinds juli dit jaar is gesloten. Pieter werkt tot januari bij de Zilvermeeuw om daarna te starten op een nieuwe klinische afdeling. Dit wordt een open opname afdeling voor jongeren met verschillende psychische problemen.
Verpleegkundige Iris de Vries over haar coachende, helpende en pedagogische rol
Geen dag is voor coördinerend verpleegkundige Iris de Vries hetzelfde op het klinische terrein van Youz in Den Haag. Ze voelt zich verantwoordelijk voor het welzijn van cliënt én collega. Naast een coördinerende, heeft ze ook een coachende, helpende en pedagogische rol. Een vliegende keep, die het fort bewaakt als haar collega's in bed liggen.
“Gisteravond had ik twee wondbeoordelingen, een schouderblessure, een nieuw medicatievoorschrift en een escalatie met fysiek geweld”, zegt Iris in één zin. Ze verwoordt de gebeurtenissen alsof ze allemaal van een gelijkwaardig kaliber zijn. Zo’n escalatie gaat je niet in de koude kleren zitten, hoor. Na het vlug in kaart brengen van de situatie vang ik áltijd eerst de collega’s op. Ik spreek de sociotherapeuten die aanwezig waren bij het incident, ga na in hoeverre ze ergens moeite mee hebben en of er nazorg nodig is. Hoewel we met veel plezier in een dankbare omgeving werken, is het werk van een hulpverlener vaak zwaar. Het is belangrijk dat je als zorgprofessional goed voor jezelf blijft zorgen.”
Bieden van of zoeken naar juiste opnameplek
“Mijn diensten zijn nooit hetzelfde en dat vind ik ook juist zo prettig. Ik start met het inlezen over de bezetting van de afdelingen, eventuele opnameplaatsen, of er spanningen zijn etc. Daarna heb ik terreinoverleg met de sociotherapeuten. We gaan dan na wat er op dit moment speelt. We stellen vragen als: is er onrust op en afdeling, zijn er zieken en verwachten we een opname.
We krijgen met enige regelmaat een nieuwe opname. Als dat gebeurt buiten kantoortijd gaat het meestal om een jongere met een machtiging (IBS). Dan word ik geïnformeerd door de voorwacht en bereid ik de afdeling voor op de opname. Moet er een jongere worden opgenomen terwijl wij vol zitten, dan bel ik het land rond voor een gastplaatsing. Een lastige situatie omdat ik de druk van de jongere die echt zorg nodig heeft ontzettend voel, maar ook weet dat ik deze jongere en ouders weleens moet teleurstellen bij gebrek aan klinische plaatsen in het land.”
Verhaaltje voor het slapen
“Het begin van de dienst bezoek ik de afdeling(en) waar het onrustig is of ga een ronde langs de afdelingen. Meestal start ik bij de kindergroepen, omdat zij eerder naar bed gaan. Een van de leuke dingen tijdens mijn diensten zijn de “bedbabbels”. Samen met de kleine kinderen lees ik een verhaaltje of heb ik bijvoorbeeld een weltrustengesprekje met de grotere kinderen. Even wat extra aandacht voor de kinderen. Waardoor de sociotherapeuten wat meer ruimte en aandacht voor de andere kinderen hebben. Bovendien levert het een hoop op. Om me te verdiepen in de kindergroepen, waar ik minder ervaring mee heb, lees ik literatuur die me prikkelt om met sociotherapeuten over te hebben. Zo blijven we met elkaar onszelf ontwikkelen en de zorg die we geven verbeteren.”
Psychiatrisch gezinsbehandelaar Willemien van der Gaag werkt vooral bij gezinnen thuis
Psychiatrisch gezinsbehandelaar autisme Willemien van der Gaag werkt vooral bij gezinnen thuis, waar een van de gezinsleden de diagnose autisme heeft. Dat kan een kind, maar ook een ouder zijn. Willemien zorgt er samen met een team voor dat zij in hun ontregelde/uitgebalanceerde systeem weer met elkaar verder kunnen.
Tools en inzichten bij autisme
Zo geef ik ouders de tools om beter inzicht te hebben in wat hun kind met autisme beweegt. Of leer ik een vader met autisme de band met zijn zoon te versterken door bijvoorbeeld spel. Ik ga letterlijk met ze buiten spelen en geef ze coaching on the job. Ook geef ik video interactie begeleiding, waarbij ik bijvoorbeeld video’s van gestructureerde spelmomenten maak, die we samen terugkijken en ik feedback op geef.
Blijven coachen
Bij een vader met een tweejarig dochtertje is het goed gelukt om de band te verbeteren. Hij ging veel meer met haar doen. Nu twee jaar later is hij toch weer bij me terug. Dit keer omdat hij haar niet kan loslaten. Continu zit hij op haar lip. Je ziet regelmatig bij ouders met autisme dat ze niet automatisch mee bewegen met de nieuwe fase waarin hun kinderen zitten en hebben dus steeds opnieuw coaching nodig. Ouders met autisme zien graag dat een kind doet wat zij zeggen. De onvoorspelbaarheid van hun kind is lastig. Maar uiteindelijk lukt het een goede modus te vinden met de juiste begeleiding en veel oefenen.
Plezier in contact maken
Naast de mindfulnessgroep voor volwassen, de groep voor broertjes en zusje (brusjes) en voor kinderen met ASS uit groep 8, geef ik de pivotal response treatment (PRT). Een heel effectieve training waarin gezinnen leren plezier te krijgen in contact. Kinderen die heel weinig praten leren we meer te zeggen, meer interesse in een ander te tonen, meer vragen te stellen. Door bijvoorbeeld samen te spelen, leer ik technieken om de interactie te vergroten. We zien duidelijk dat zo’n kind nieuwe communicatieve vaardigheden aanleert en zich daardoor beter ontwikkelt.
Onderzoek en innovatie
Ik vind ons team heel vernieuwend. We onderzoeken, proberen, innoveren. We hebben altijd mensen die bij ons promoveren en opleidingen die we begeleiden. Hilde Geurts (hoogleraar klinische neuropsychologie en bijzonder hoogleraar autisme gedurende de levensloop red.) doet onderzoek bij ons.
Samenwerken op complexe problemen
Vaak hebben we te maken met heel complexe problematiek. Mensen hebben al van alles geprobeerd, maar op allerlei gebieden blijft het op de een of andere manier mis gaan. Ouders dealen met fixe problemen bij hun zelf, er spelen problemen bij hun kind en in het gezin en er is autisme. En dat vind ik nou juist zo super interessant. Samen met de systeemtherapeuten, psychiater en orthopedagoog maar ook organisaties als Veilig Thuis, jeugdzorg, school lukt het ons uiteindelijk om er voor te zorgen dat een gezin weer verder komt.
Ik denk aan een heel ingewikkeld meisje van 18 jaar in een complexe thuissituatie. Ik zie haar individueel, maar met de systeemtherapeut erbij zie ik ook haar moeder en broertje. Hun relatie is zó verstoord, dat ze niet meer samen kunnen wonen. We krijgen het ook bijna niet gedraaid, doordat er veel weerstand is aan beide kanten. Dan is het heel prettig dat de systeemtherapeut erbij is en je kunt sparren met een team specialisten. We hebben oog voor elkaar en dat ervaar ik als een warm bad.
Vaak is de situatie heel complex maar toch streven we er naar zo kort mogelijk te behandelen. We moeten ons zelf ook niet te belangrijk maken. Stopt de behandeling, dan gaat vaak een andere organisatie verder met de begeleiding van het gezin. We doen wat nodig is maar proberen tijdig ook weer los te laten.
Willemien van der Gaag werkt sinds 2012 bij het Leo Kannerhuis in Amsterdam.
Zet vandaag nog de stap naar Youz
Ben jij enthousiast geworden over werken bij Youz en wil je het liefst vandaag nog aan de slag? Wij staan voor je klaar! Met locaties door het hele land is er altijd wel een plek bij jou in de buurt.
Bekijk onze vacatures en ontdek hoe jij het verschil kunt maken.