Actueel onderzoek

Hieronder lichten we een aantal onderzoeken wat uitgebreider toe:

Netwerk in Actie

In dit project wordt praktijkgericht onderzoek gedaan naar hoe het sociale netwerk van mensen met autisme betrokken en versterkt kan worden binnen de behandeling. Eerder is binnen dit project de Netwerk in Actie-vragenlijst ontwikkeld, dat in de behandelpraktijk gebruikt kan worden om het sociale netwerk van cliënten in kaart te brengen en aanknopingspunten te vinden voor het betrekken en/of versterken van dit netwerk. In 2020 werd in samenwerking met behandelaren, patiënten en naasten ook het genaamd Netwerk in Actie, Netwerk in Actie-interview ontwikkeld. Hierbij staan de wensen en behoeften van de cliënt centraal.

Aan dit project is promovenda Rinske van den Heuvel verbonden. Het project is een samenwerking tussen het dr. Leo Kannerhuis (locatie Oosterbeek) en het lectoraat ‘Volwaardig Leven met Autisme’ van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen onder begeleiding van dr. Jan-Pieter Teunisse (Leo Kannerhuis en HAN), prof. dr. Hilde M. Geurts (Universiteit van Amsterdam en Leo Kannerhuis) en prof. dr. Michel Wensing (Radboudumc en Universiteitsziekenhuis Heidelberg).

Camouflage

Dit promotieonderzoek richt zich op camouflage. Het camoufleren van autisme houdt in dat iemand autismekenmerken in sociale situaties probeert te verbergen of te compenseren. Bijvoorbeeld het bestuderen en vervolgens imiteren van het sociale gedrag van anderen is een vorm van camoufleren en komt vaak voor.

In dit project wordt onderzocht hoe we camouflage goed objectief kunnen vaststellen en of mensen met autisme anders camoufleren dan mensen met ADHD. Daarna wordt onderzocht of en zo ja hoe camouflage een rol kan spelen in (de ontwikkeling van) comorbide psychische klachten. Als laatste wordt onderzocht hoe camouflage een rol speelt in de behandeling.

Aan het project is promovenda Wikke van der Putten verbonden. Dit project is een samenwerking van het Leo Kannerhuis (locatie Amsterdam) en de afdeling psychologie van de Universiteit van Amsterdam onder de begeleiding van Prof. dr. Hilde Geurts (Universiteit van Amsterdam en Leo Kannerhuis) en dr. Audrey Mol (Leo Kannerhuis).

Design Your life

In het promotieonderzoek ‘Design Your life’ leren jongeren met autisme een methodiek om samen met hun begeleider ondersteunende technologie toe te passen in het verbeteren van de zelfregie en zelfredzaamheid. Hierbij passen we wetenschappelijk beproefde technieken uit het Participatief Ontwerpen toe in de behandelpraktijk. Jongere en begeleider verkennen samen het dagelijks leven van de jongere en komen tot ‘out of the box’ oplossingen, door beschikbare technologieën op creatieve wijze in te zetten. Door de oplossing in de praktijk te testen en stapsgewijs te verbeteren en onze aanpak van Participatief Ontwerpen betekent dat begeleiders naast hun sociale competenties ook creatieve competenties ontwikkelen, om samen met jongeren innovatieve oplossingen te vinden en te implementeren.

Er zijn twee promovendi aan dit onderzoek verbonden: Thijs Waardenburg (HAN) en Niels van Huizen (Universiteit Twente). Promotor is prof. dr. Mascha van der Voort (UT), co-promotoren zijn dr. Jan-Pieter Teunisse (HAN, Leo Kannerhuis), dr. Maurice Magnée (HAN) en dr. Jelle van Dijk (UT).

Enactive Mind Autisme

Met de onderzoeksmethodiek Appreciative Inquiry ontwikkelt en onderzoekt het lectoraat Volwaardig Leven met Autisme (projectleider: dr. Jan-Pieter Teunisse) samen met drie TOPGGz-instellingen voor autisme (Leo Kannerhuis, Dimence en Karakter) een werkwijze die is gebaseerd op de Enactive Mind (EM) theorie. De EM-benadering neemt twee begrippen als vertrekpunt van diagnostiek en behandeling van mensen met ASS: zelfregulatie en betekenisverlening. Door de leefwereld te begrijpen in de context van zelfregulatie, wordt een inzichtelijke koppeling gemaakt tussen wat de persoon met autisme ervaart en meemaakt, en hoe dit doorwerkt in en beïnvloed wordt door eigen gedrag in interactie met de sociale omgeving. Het op deze manier leren begrijpen en invoelen van de leefwereld geeft cruciale handvatten voor (proces)diagnostiek en interventies in behandeling.

Centraal in het onderzoek staat de vraag met welke procedures, methodieken en instrumenten de hbo-professionals, in nauwe samenwerking met de netwerkpartners, daarbij kunnen ondersteunen, zodat de persoon met autisme na de behandeling beter functioneert in een voor hem betekenisvol en beter afgestemd (zorg)netwerk.

Psychosegevoeligheid

Dit project richt zich op het voorkomen van psychotische kenmerken binnen de polikliniek populatie van het Leo Kannerhuis (locatie Amsterdam). Hierbij wordt in kaart gebracht hoeveel patiënten psychose kenmerken rapporteren. In de toekomst willen we dit nader uitwerken naar een onderzoek waarbij we juist psychose gevoeligheid vroegtijdig willen onderkennen en dus op tijd kunnen interveniëren.

Job van de Spelt werkt in het kader van zijn opleiding tot psychiater aan dit project.
In dit project werken verder dr. Marije Swets (Leo Kannerhuis), Prof. dr. Hilde Geurts (Universiteit van Amsterdam en Leo Kannerhuis) en dr. Tim Ziermans (Universiteit van Amsterdam) samen.