‘Lars kan meer dan iedereen denkt’
Lars (19)*, de autistische zoon van Hans* en Laura*, liep jarenlang op alle gebieden volledig vast. Hij was zo prikkelgevoelig en angstig dat hij bijna nooit buiten kwam en er altijd iemand thuis moest zijn voor hem. Behandelingen leverden weinig tot niets op, totdat het gezin een paar jaar geleden terecht kwam bij het Leo Kannerhuis. “Voor het eerst werd Lars écht begrepen”.
“Toen hij nog heel klein was merkten we al dat bij Lars informatie niet helemaal binnen kwam,’ vertelt zijn vader Hans. “Eerst dachten we dat het misschien aan zijn gehoor lag, maar daar was niets mis mee. Een paar jaar later, toen hij naar de basisschool ging, viel het ons op dat hij na schooltijd soms volledig ontplofte. Uit testen bleek dat hij autisme had, in combinatie met ADD. Rust en regelmatig hielpen enigszins, maar school bleef een belasting voor hem. Hij had veel behoefte aan duidelijkheid en raakte regelmatig flink gefrustreerd.”
Rust in zijn hoofd
Op het voortgezet onderwijs gaat het mis met Lars. Moeder Laura: “We hadden besloten om Lars in een zorgklas te plaatsen, speciaal voor kinderen met een rugzakje. Een te drukke klas voor hem bleek later. Hij wilde het zó graag goed doen en is daar zó ver in gegaan dat hij een posttraumatische stressstoornis (PTSS) op liep. Hij had suïcidale gedachten en stond op een gegeven moment met een mes in de keuken en was in gedachten al onderweg naar de spoorwegovergang. Niet omdat hij dood wilde, maar omdat hij rust in zijn hoofd wilde.”
Op een matras voor de deur
“Dat had natuurlijk enorme invloed op ons als gezin,” vertelt zijn vader. We sliepen om beurten op een matras voor zijn slaapkamerdeur. Hij was al onder behandeling in de ggz maar we hebben wel even overwogen om hem op te laten nemen. Uiteindelijk wilden we het toch graag zelf oplossen. We hebben alle messen opgeborgen en er was altijd iemand bij hem thuis. We wisselden de zorgklas in voor het speciaal onderwijs. Uiteindelijk kwamen we via het wijkteam bij het Leo Kannerhuis terecht. Ook daar konden we hem laten opnemen. Hij zou dan één keer per twee weken een weekend thuis zijn. Dat wilden we ook niet.”
Thuisbehandeling
“Gelukkig werden we toen gewezen op de optie om hem thuis te laten behandelen. Toen Mirjam voor het eerst bij ons thuis kwam merkten we direct dat zij verstand van zaken had. Voor het eerst hadden we het gevoel dat een hulpverlener ons én Lars echt begreep. Veel zorgverlening is erop gericht om iemand een ‘normaal’ leven te geven; je moét naar school gaan en je moét later gaan werken. Mirjam heeft ons laten inzien dat het bij Lars anders werkt en dat we daar geen verwachtingen aan moeten hangen. Lars is niet gemiddeld. En dat geeft niet. We hadden Mirjam eigenlijk al vijf jaar eerder moeten hebben. Dan had een hoop leed voorkomen kunnen worden.”
Brain Blocks
“De eerste keren dat Mirjam bij ons thuis kwam heeft ze iedereen geobserveerd en gesproken,” vult moeder Laura aan. “Ze zag al snel dat wij Lars vooral aan het ontzien waren. Als er buiten een brommer over straat reed renden wij snel naar het raam om deze te sluiten. We deden alles om te zorgen dat hij niet in paniek of gefrustreerd raakte. Deze patronen hebben we op een goede manier kunnen doorbreken. We leerden dat Lars ook prima zelf dingen kon oplossen. En Lars zélf leerde hoe hij beter met zijn emoties kon omgaan. Door middel van Brain Blocks leerde Lars kleuren koppelen aan emoties. Zo kon hij ons laten zien hoe hij zich voelde. Dat heeft hem goed geholpen. We kunnen Lars nu gerust een tijdje alleen thuis laten. Hij gaat regelmatig zelf een blokje om door de wijk of even fietsen. Zolang hij geen druk ervaart, gaat het heel goed met Lars.”
Zelf beslissingen nemen
“Hoe zijn toekomst eruit komt te zien is lastig te bepalen. Thuis gaat het goed: Lars heeft een hondje, dat is echt zijn maatje. En tot voor kort ging hij naar dagbesteding. Momenteel zit hij thuis om uit te vinden wat hij nou écht leuk vindt. Hij zit in een periode dat hij zelf beslissingen wil nemen en hij zou het liefst een eigen plek willen. Maar dan moet je wel voor jezelf kunnen zorgen en zover is hij nog niet. We onderzoeken nu de mogelijkheid om hem in een groep te laten wonen. We hopen voor hem dat die plek er komt.”
*Om de privacy van het gezin te waarborgen is in dit interview gebruik gemaakt van gefingeerde namen.
‘Lars kan meer dan iedereen dacht’
Behandelaar Mirjam Steverink over de behandeling van Lars: “Lars was door zijn autisme op alle gebieden vastgelopen. Veel zaken in het leven zijn overvragend voor hem. Zijn prikkelgevoeligheid en angsten hadden een grote invloed op het dagelijks leven in het gezin: altijd was één van de ouders thuis en zijn zusje nam nooit vriendinnen mee naar huis. De ouders van Lars en zijn zusje losten veel dingen voor hem op en dat patroon hebben zij doorbroken.
Voor Lars zijn nog veel dingen moeilijk en hij heeft last van overprikkeling. Hij is wel meer ontspannen en het lukt hem om stapjes te zetten in zijn tempo. Lars heeft geleerd bij spanning beter om hulp te vragen in plaats van spullen kapot te maken. Ouders en Lars hebben geleerd dat Lars meer kan dan iedereen denkt. Door het spiegelen van gedragspatronen thuis hebben Lars en zijn ouders geleerd de belemmerende patronen meer en meer te doorbreken. Lars kan daarom veel meer; ook alleen thuis blijven. Ook is het leven voor het gezin meer ontspannen geworden. Het is belangrijk dat Lars wordt gestimuleerd om stapjes te blijven maken. De wereld kan helaas niet ‘Lars-proof’ gemaakt worden. Het doel is dat Lars, met goede begeleiding, stukje bij beetje meer leert verdragen.”
Op onze locatie in Oosterbeek hebben wij op dit moment relatief korte wachtlijsten. In het behandelcentrum Jongeren Oosterbeek hebben wij een polikliniek, deeltijdafdeling en een kliniek voor jongeren tot en met 23 jaar.